Hành vi sản xuất, tiêu thụ, sử dụng pháo nổ là hành vi vi phạm pháp luật, bị nghiêm cấm dưới mọi hình thức. Tuy nhiên, gần đây, do nhu cầu trái phép của nhiều người nên tình trạng tự chế pháo nổ để kinh doanh, rao bán qua mạng đang diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ và đe dọa trực tiếp đến an toàn tính mạng của nhiều người.

Điển hình, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Đội Cảnh sát kinh tế, Công an quận Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội đã triệt phá một cơ sở sản xuất, tự chế pháo nổ trái phép tại xã Tiên Dương, huyện Đông Anh, Hà Nội. Toàn bộ số nguyên liệu và pháo tự chế được cơ quan công an thu giữ tại nhà riêng của đối tượng chỉ mới 15 tuổi. Dù còn đang ở độ tuổi ngồi trên ghế nhà trường nhưng đối tượng này không lo việc học tập mà dành toàn bộ thời gian để nghiên cứu tự chế pháo nổ, tiềm ẩn nguy hiểm khó lường, có thể phải trả giá bằng cả tính mạng. Đối tượng khai nhận, toàn bộ số nguyên liệu phục vụ tự chế pháo nổ được tìm mua trên mạng rồi phối trộn theo tỷ lệ mà đối tượng tự học và tự tìm hiểu. Sau khi chế pháo thành công, đối tượng rao bán tại một số hội nhóm kín trên mạng Internet với mức giá từ vài chục nghìn đến 300.000 đồng/quả pháo. Thấy tự chế pháo nổ rao bán trên mạng kiếm được tiền nên đối tượng đã rủ rê lôi kéo thêm những đối tượng khác đồng trang lứa để hỗ trợ công việc phạm pháp này.

Ảnh minh họa

Mặc dù trong thời gian qua, lực lượng Công an trong cả nước đã triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn kết hợp tuyên truyền, vận động người dân không buôn bán, vận chuyển, chế tạo pháo nổ. Tuy nhiên, trong thực tế ngày càng có nhiều vụ việc tự chế pháo nổ, nổi lên gần đây lại là các em học sinh tham gia tự chế pháo nổ bị phát hiện bắt giữ. Một vụ việc điển hình tại tỉnh Đắk Nông, vào ngày 5/1, Công an xã Đắk Nia, thành phố Gia Nghĩa đã phát hiện một học sinh Trung học Phổ thông mang theo một hộp bên trong chứa gần 1kg chất bột màu trắng. Học sinh này khai là thuốc trộn sẵn để chế tạo pháo, đặt mua trên mạng xã hội mang về chế tạo pháo nổ để chơi Tết và bán kiếm lời. Sau khi học cách chế tạo pháo trên mạng Internet, học sinh này đã mua các vật dụng liên quan mang về và tự chế tạo 38 quả pháo các loại.

Có lẽ, tai nạn nghiêm trọng do tự chế pháo nổ là điều mà các học sinh này chưa lường hết được. Thời gian gần đây, các bệnh viện Trung ương và địa phương đã tiếp nhận khá nhiều trường hợp bệnh nhân bị nhiều vết thương, cá biệt có trường hợp bị cả trăm vết thương trên người do pháo nổ. Đa số bệnh nhân ở độ tuổi từ 10 - 16 tuổi tự chế pháo để chơi Tết. Tai nạn do pháo nổ tự chế gây ra để lại nhiều hậu quả cho chính nạn nhân, gia đình, xã hội. Điển hình một tai nạn nghiêm trọng do pháo nổ gây ra, theo Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, Khoa Chấn thương Chi trên và Vi phẫu thuật, Viện Chấn thương chỉnh hình của Bệnh viện tiếp nhận nhiều ca bệnh bị tai nạn nghiêm trọng do sử dụng pháo nổ tự chế hoặc tự chế pháo nổ học theo hướng dẫn trên mạng để chơi. Trong đó có trường hợp nam sinh 12 tuổi (sinh năm 2011, ở tỉnh Quảng Ninh) nhập Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 trong tình trạng dập nát bàn tay do nổ pháo tự chế. Người nhà cho biết, khoảng 21 giờ ngày 31/12/2023, bệnh nhân bị tai nạn do pháo nổ trong lúc đang tự chế pháo. Ngay sau băng cầm máu ở tuyến trước, bệnh nhân được chuyển lên Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, được phẫu thuật xử trí vết thương kỳ đầu theo nguyên tắc xử trí vết thương hỏa khí.

Để kịp thời chấn chỉnh, xử lý tình trạng tự chế pháo nổ, nhất là trong học sinh thì các địa phương cần tăng cường tuyên truyền phổ biến nhằm cảnh báo, gắn với vận động thu hồi, thu gom các loại pháo nổ, hóa chất, công cụ sử dụng vào mục đích chế tạo pháo. Đồng thời, các nhà trường cần tăng cường quản lý học sinh, nắm tình hình trường hợp tự chế tạo pháo nổ, đang tàng trữ các loại hóa chất chế tạo pháo. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh, gia đình cần quan tâm giáo dục, quản lý để con em mình không tham gia mua bán, tàng trữ, vận chuyển và đốt pháo nổ trái phép để tránh những hậu quả đáng tiếc do pháo nổ gây ra.